معدل GPA خلاصهشده عبارت Grade Point Average بوده که واحدی برای تعیین سطح توانایی تحصیلی دانشجویان در سیستم آموزشی آمریکا است. GPA یک شیوه نمرهدهی معتبر و متحدالشکل در سراسر جهان است که در بازۀ 0 تا 4 بوده و شیوهای برای ارزشیابی تحصیلی در مدارس و دانشگاههای کشورهای مختلف از جمله آمریکا، آلمان، کانادا و به طور کلی کشورهایی که از سیستم آموزشی آمریکا (مانند ترکیه) پیروی میکنند میباشد. معمولاً تمامی دانشجویانی که برای اپلای اقدام میکنند، باید این نمره در کارنامه خود به همراه داشته باشند.
همانطور که میدانید مبنای نمرات داده شده به دانشجویان در طول تحصیل در ایران از 0 تا 20 بوده و هر دانشجویی که می خواهد از نمره GPA خود باخبر شود، باید از طریق شیوههای استاندارد و معینی که در ادامه توضیح داده شده است و مطابق با سه نظام نمره دهی در آلمان و آمریکا و اروپا، این تبدیل نمره را انجام دهد.
معیار تبدیل در سیستم ECTS بر مبنای نمره ۵ می باشد. این سیستم در کشورهای مختلف نمادهای متفاوتی داشته و در برخی از کشورها از حروف لاتین شامل A، B، C، D، E، F که در آن A بیانگر بهترین نمره و F (برخی کشورهای E یا D) بیانگر نمره مردودی در درس مورد نظر است، پیروی میکند. بر طبق این سیستم، نمرات بین ۰ تا ۱۰ در ایران معادل با نمره ۰ یا F بوده که به معنی رد شدن فرد در آن درس است. معادل سایر نمرات در سیستم ایران در ادامه آورده شده است.
نمرات ۱۰ تا ۱۲ معادل ۱یا E
نمرات ۱۲ تا ۱۴ معادل ۲ یا D
نمرات ۱۴ تا ۱۶ معادل ۳ یا C
نمرات ۱۶ تا ۱۸ معدل ۴ یا B
نمرات ۱۸ تا ۲۰ معدل ۵ یا A
در این سیستم نمره دهی نمره ۰ تا ۱۰ معادل صفر بوده و همچنین نمره ۱۸ با نمره ۲۰ تفاوتی ندارد.
نمره GPA در سیستم آموزشی آلمان از طریق این فرمول به دست می آید:
A = 3 * [ ( x – y ) / ( x – z ) ] + 1
که در آن:
ـ نمره معادل در سیستم آلمانی: A
ـ بیشترین نمره قابل کسب: X
ـ نمره و یا معدل متقاضی: Y
ـ کمترین نمره که منجر به پاس کردن یک درس میشود: Z
مثال اول: فرض کنید در درس الف در مقطع کارشناسی نمره 15 را به دست آوردهاید و قصد دارید نمره GPA همین درس را بهدست آورید. با عددگذاری در فرمول بالا عدد 2.5 به دست میآید.
مثال دوم: فرض کنید در درس ب در مقطع کارشناسی نمره 19 را به دست آورده اید و قصد دارید نمره GPA همین درس را به دست آورید. با عددگذاری در فرمول بالا عدد 1.3 به دست میآید.
و به همین ترتیب میتوانید با جایگذاری نمره کسب شده در هر درس و معدل کل خود، اعداد معادل را در نظام GPA بهدست آورید.
در سیستم آموزشی آلمان برحسب شیوه GPA، نمرات از پائین به بالا احتساب می شوند!! به این معنی که هرچه نمره در GPA کمتر باشد، ارزش بیشتری دارد؛ یعنی نمره 20 معادل نمره 1 در GPA سیستم آلمانی و نمره 10 معادل نمره 4 در GPA سیستم آلمانی به حساب میآید.
تبدیل نمره در نظام آموزشی آمریکا کمی پیچیدهتر بوده و به این ترتیب است که برای محاسبه GPA ابتدا نیاز است تک تک نمرات دروس را به مقیاس A تا F تبدیل کنید و سپس نمرات نهایی GPA را بهدست آورید.
به این ترتیب که در مرحله نخست با توجه به جدول زیر، مقیاس نمرات خود را بر حسب نظام A تا F به دست آورید. در مرحله بعد بر اساس نمراتی که در مقیاس A تا F به دست آوردهاید، با توجه به جدول زیر نمره GPA خود را حساب کنید:
توصیف | مقیاس دوم (نمره GPA) | رتبه | مقیاس اول |
---|---|---|---|
Excellent | 4 | +A | 20 – 18 |
Excellent | 4 | A | 17.99– 16 |
Good | 3 | B | 15.99 – 14 |
Satisfactory | 2 | C | 13.99 – 12 |
Sufficient | 1 | D | 11.99 – 10 |
Fail | 0 | F | 9.99 – 0 |
در مرحله آخر، نمرهای را که برای هر درس طبق شیوه A تا F به دست آوردید را در ضریب هر درس ضرب کنید؛ مثلاً اگر در درس الف نمره 3 کسب کردهاید و ضریب آن درس 3 میباشد، عدد 9 به دست میآید. به همین ترتیب نمره هر درس را بهدست آورده و آنها را جمع بزنید و بر مجموع ضرایب همان دروس تقسیم کنید تا معدل GPA شما بر اساس نظام نمره دهی کشور آمریکا به دست بیاید.
نحوه تبدیل معدل به GPA را با یک مثال توضیح می دهیم. فرض کنید دانشجویی در سه درس ریاضی، فیزیک و شیمی نمرات ۱۸، ۱۵.۵ و ۱۱ را کسب کرده است. در سیستم آموزشی ایران معدل این سه درس برابر با ۱۴.۸۳ می شود (مجموع نمرات تقسیم بر تعداد درس ها) اما در واحد GPA این معدل چند می شود؟ محاسبه این موضوع به روش زیر انجام می شود.
ابتدا نمرات دریافتی در هر درس را به نمرات در GPA تبدیل می کنیم (یعنی: ۴ = ۱۸ ریاضی، ۳= ۱۵.۵ فیزیک و ۱= ۱۱ شیمی). سپس نمرات بدست آمده در دروس مختلف را در تعداد واحدهای درسی آن ها ضرب می کنیم. برای مثال فرض نمائید ریاضی ۴ واحد، شیمی و فیزیک هر کدام ۳ واحد درسی باشند پس خواهیم داشت: ۱۶ = ۴×۴، ۹ = ۳×۳ و ۳ = ۳×۱ آنکاه GPA شما معادل می شود با مجموع این سه عدد تقسیم بر تعداد واحدهای گذرانده شده یعنی: ۲.۸ = ۱۰/ ۳+۹+۱۶ در واقع GPA این سه درس معادل با ۲.۸ از ۴ می باشد در حالی که معدل آن ها در سیستم ایرانی معادل ۱۴.۸۳ می باشد.
در واقع با این مثال از یک اشتباه بزرگ هم جلوگیری می کنیم که معدل ۱۴.۸۳ معادل GPA 3 نمی باشد بلکه با محاسبه دریافتیم GPA این سه درس در بازه C یعنی همان ۲ است.
نکته مهم در مورد GPA این است که در سیستم ایران دروسی که دانش آموز یا دانشجو در آن نمره ای کمتر از ۱۰ بگیرد (به اصطلاح مردود شود) در معدلگیری تاثیر داشته در حالیکه در GPA دروس مردودی تاثیری در معدلگیری ندارند و تنها دروس قبول شده تأثیرگذارند.
برای سهولت در محاسبه GPA میتوانید فایل اکسل زیر را دانلود نموده، سپس نمرات و تعداد واحد هر درس را در آن وارد نمایید و معدل GPA خود را بهراحتی محاسبه نمایید.
علاوه بر مفهوم GPA مفهوم دیگری تحت عنوان Cumulative Grade Point Average یا CGPA نیز وجود دارد که گاهی به آن Overall GPA نیز گفته میشود و همانند GPA برای ارزیابی میانگین نمرات دانشجویان مورد استفاده قرار میگیرد. اما در CGPA کلیه امتیازات کسب شده توسط دانشجو در طول دوران تحصیلی تقسیم بر کلیه واحدهای گذرانده شده در طول دوران تحصیل می گردد و میانگین نمرات انباشته شده بدست خواهد آمد.
مهمترین تفاوت بین GPA و CGPA در این است که CGPA برای محاسبه میانگین نمرات در کل دوران تحصیلی (به عنوان مثال 4 سال) مورد استفاده قرار میگیرد ولی GPA دورههای کوتاهتری مانند یک ترم یا یک سال را شامل میشود.
برای محاسبه CGPA به شکل درصد بایستی CGPA بدست آمده را در 9.5 ضرب کرد یعنی:
Percentage CGPA = CGPA * 9.5
به عنوان مثال اگر یک دانشجو CGPA معادل 9.6 بدست آورد، درصد نمرات او برابر خواهد بود با:
9.6 * 9.5 = 91.2 %
در صورتی که CGPA را به شکل درصد محاسبه کنیم، بر اساس درجات A تا F درصدهای بدست آمده در حدود جدول زیر قرار میگیرد:
Classification | رتبه | مقیاس اول |
---|---|---|
Outstanding | A+ or O | 100% - 90% |
First Class | A | 89% - 70% |
Second Class | +B | 69% - 50% |
Pass Class | B | 39% - 40% |
Fail | F | Below 39 |
به معدلی گفته میشود که فقط از دروس تخصصی رشته مربوطه گرفته شده باشد و شامل دروس عمومی و دروس پایه نمیشود. در مقطع فوق لیسانس چون تمامی دروس تخصصی هستند Major GPA و CGPA بهطور یکسان محاسبه میشوند؛ البته گاهی در دوره فوق لیسانس نیاز به گذراندن دروس پیشنیاز میباشد که در معدلگیری محاسبه نمیشود.
در پایان، وب سایت WES را به عنوان وب سایت تبدیل نمره آنلاین معرفی میکنیم. در این وب سایت شما می توانید با وارد کردن نمرات خود، بلافاصله و به شکل دقیق نمره GPA خود را دریافت نمایید.